Προοπτική η τρίτη διάσταση

Λέγοντας προοπτική στη ζωγραφική εννοούμε την ψεύτικη αίσθηση του βάθος. Βλέπετε το χαρτί μας ή το τελλάρο μας είναι δύο διαστάσεων, ύψος-πλάτος. Στην προσπάθεια των ζωγράφων να δείξουν και το βάθος γεννήθηκε η προοπτική.Η προοπτική απασχόλησε απ τις πρώτες προσπάθειες ακόμα και τους καλλιτέχνες των σπηλαίων και αυτό έγινε γιατί το μάτι μας την βλέπει αφού βλέπουμε τρεις διαστάσεις. Πως όμως θα μπορούσε να την αποδώσει στο επίπεδο των δύο διαστάσεων; Εκεί βοήθησε η παρατήρηση και το μαθηματικό μυαλό των ανθρώπων και κυρίως των παππούδων μας. Με απλές μετρήσεις κάθετες και οριζόντιες και με την γραμμή του ορίζοντα κατάφεραν να δείξουν την τρίτη διάσταση,το βάθος, και να κάνουν πιο ενδιαφέροντες τους πίνακές τους.

 

Δύο ειδών προοπτικές υπάρχουν.Η προοπτική του χρώματος και η προοπτική του σχήματος ή των γράμμων. Θα τις αναλύσουμε και τις δύο με πάρα πολλά παραδείγματα.

Ας κοιτάξουμε με προσοχή ένα δρόμο ή ένα μονοπάτι. Μετρώντας με την βελόνα το πρώτο πλάνο του δρόμου, αυτό που είναι πιό κοντά στο μάτι μας, το βρίσκουμε ,ας πο.υμε 5 πόντους. Κάνοντας το ίδιο στο μακρινό σημείο,το σημείο του ορίζοντα εκεί δηλαδή που τελειώνει η όρασή μας, το βρίσκουμε 1 ή και μισό πόντο. Όχι ο δρόμος δεν μικρύνε, απλά εδώ μπήκε στη μέση η γραμμική προοπτική παραμόρφωση.Παρατηρήστε το και βάλτε το όπως ακριβώς το μετρήσατε στο χαρτί σας, μην σκεπτεστε ότι δεν είναι έτσι λογικά. Το αποτέλεσμα θα σας δικαιώσει.

Δείτε εδώ μια κάτοψη του θέματος. Όπως δηλαδή θα το έβλεπε κανείς από ψηλά. Δείτε την θέση αυτού που ζωγραφίζει Δείτε και τις προοπτικές παραμορφώσεις που γίνονται ακόμα και σε κύβους. Παρατηρήστε πως συγκλίνουν οι γραμμές και εκεί που ενώνονται είναι η γραμμή του ορίζοντα, η γραμμή δηλαδή που βλέπουν τα μάτια μας. Αν καθίσουμε ή μετακινήσουμε προς τα πάνω ή προς τα κάτω την γραμμή που βλέπουν τα μάτια μας τότε θα αλλάξουν και οι προοπτικές παραμορφώσεις.